Tössewerpsels zien wäörd (of woordgróppe) mèt e groet aontal beteikenisse. Ze kinne, beveurbeeld, emoties aongeve (foj, ocherm, nóndepie), bevestiging of oontkinning oetdrökke (jao, jewel, nein) of klaanke imitere (pats, hatsjie). Ouch wäörd boemèt v’r lui begroete (morge, adie) weure tot de tössewerpsels gere- kend. Ze koume miestal veur aon ’t begin of aon ’t ind vaan ‘n zin. Sommege Mestreechse tössewerpsels zien bekans neet te vertaole in ’t Nederlands.
Veurbeelde:
adie - tot ziens
aj / ajaj - au
allebonneur - goed zo
allèh - vooruit
allèh (noe) - toe nou
ao - oh
aojao - oh ja
bah - bah
dao / deh - daar
ezzebleef - alstublieft
enfin - enfin
foj - foei
geleuje(n)tege - tjonge, verdorie
goddaank - goddank
goojendaag daan - nou nou
huur - hoor
hölp - help
jao / jeh / joh? - ja
jaomer - jammer
jewel - jawel
jeh meh - ja maar
jummeg - o jee
mieljaar - (vloek)
neet - niet
nein - nee
nóndedzjouw / nóndedzju - nondeju
nou meh - zo zo
ocherm - ocharm
ojoj - o wee
perficia - proficiat
verrats / verrèk - verroest
watbleef? - wat zegt U?
zjus(temint) - precies
Veurbeelde (in zinne):
Adie. Zien v’r us mörge? - Tot ziens. Zien we elkaar morgen?
Allebonneur! Dat höbste good gedoon - Goed zo! Dat heb je goed gedaan
Geleujetege. Kinste neet op tied koume? - Verdorie. Kun je niet op tijd komen?
Nóndedzju. De bös is alweer te laat - Nondeju. De bus is opnieuw te laat
Ojoj, es diene pa dat zuut! - O wee, als je vader dat ziet!
Verrèk, ’t regent stroont mèt stein - Verrek, het giet
Zjustemint, de höbs hielemaol geliek - Precies, je hebt helemaal gelijk
Commentaar: ’t Mestreechs heet drei wäörd veur ‘ja’: jao, jeh en jóh? Jao weurt gebruuk in zinne die get bevestege:
Zeet Geer de wèthawwer? Jao, dat klop - Bent U de wethouder? Ja, dat klopt
Jeh vinde v’r aon ’t begin vaan zinne die ’n verklaoring of ’nen oetlègk geve:
Jeh, iech kós ouch niks traon doen - Ja, ik kon er ook niets aan doen
Jeh, v’r hadde allemaol get te väöl gedroonke - Ja, we hadden allemaal wat te veel gedronken
Jóh drök oet tot de spreker z’ch verwoondert euver get wat iemand heet gezag of tot heer ’n bevestiging daovaan wèlt kriege:
M’n tant heet de lotto gewonne. Jóh? - Mijn tante heeft de lotto gewonnen. Ja?
’t Is al twie oor. Jóh? - Het is al twee uur. Ja?
Trefwäörd 24028 |
Rijmwäörd 67311 |
Spreekwäörd 1634 |