vaan de Mestreechter Taol
De Veldeke-spelling
Veur wee belangstèlling heet veur de gesjiedenis vaan de spelling vaan de Limbörgse dialekte is ’t intressant um de jaorgeng vaan ’t tiedsjrif Veldeke ins door te blaajere. Al in 1929 sjrijf Jaspar (Veldeke III, pp. 121-122):
‘Alle lui, die ziech mèt te beoefening van et ein of ander Limburgs dialek bezig hawe, zien et t’reuver eins, dat et hoeg tied weurd, te komme tot ’n zoe wied meugelek doorgeveurde einheid van spelling veur al eus dialekte in et algemein en ouch van eeder dialek in et bezunder’.
In 1932 publiceerde ’t Bestuur vaan Veldeke ’n tiental spelregels veur de Limbörgse dialekte (Veldeke VI, pp. 257-258), mèt e beroop op Limbörgse dialeksjrijvers um z’ch zoeväöl meugelek vaan dees klaankteikes te bedene. Pas op 29 december 1941 woort, tijdens ’n vergadering vaan de Veldeke-redactie, ’n spelling veur de Limbörgse dialekte vasgestèld. De spelling waor vaan de hand vaan Jaspar en waor aongevöld en gewijzeg door Roukens.
De ‘Aanwijzingen voor de Spelling der Limburgse Dialekten’ woorte aon alle Veldeke-lede touwgesjik. In 1953 woort dees regeling door Kats aongevöld.
Ze woort gepubliceerd in ’t Veldeke-nómmer vaan juni 1953. Op verzeuk vaan ’t Veldeke-Bestuur is de spelling Jaspar-Roukens-Kats in 1983 obbenuits herzeen door Jan Notten in zie beukske Aanwijzingen voor de Spelling van de Limburgse Dialekten. ’n Samevatting is te vinde in Bakkes et al. (2001).
Volgens Notten moot e spellingsysteem aon twie eise voldoen:
1. 'leerbaarheid; dat betekent dat het systeem zo eenvoudig en zo consequent mogelijk moet zijn’;
2. ‘bruikbaarheid; dat betekent dat het systeem practisch en doelmatig moet zijn; de bruikbaarheid van een spellingsysteem wordt in hoge mate bevorderd wanneer het systeem aansluit bij andere reeds bekende regelingen; dat werkt een snellere herkenbaarheid van een woordbeeld in de hand, dus de leesbaarheid’.
Notten wèlt mèt zie systeem neet allein aonslete bij de heersende spellingtraditie in Limbörg en bij wat plaotselek gebrukelek is, meh ouch (en dat is hiel belangriek) bij de spelling vaan ’t Nederlands.
bevat op dit momint
|
Trefwäörd 24028 |
Rijmwäörd 67311 |
Spreekwäörd 1634 |