Vaan de mieste zelfstandege naomwäörd kinne v’r verkleinwäörd vörme.
Dat gebäört door ’n achtervoogsel achter ’t groondwoord te zètte. In väöl gevalle is spraoke vaan umlaut, dat wèlt zègke vaan ’n verandering vaan ’ne klinker of twieklaank. Väöl verkleinwäörd weure oetgesproke mèt ’nen aanderen toen es ’t groondwoord. Zoe höbbe boum en moer sleiptoen, meh buimke en mörke höbbe stoettoen. De veurbeelde laote zien tot de vörming vaan verkleinwäörd in ’t Mestreechs in hiel väöl opziechte aofwiek vaan die vaan ’t Nederlands.
’t Mestreechs heet veur de vörming vaan verkleinwäörd vief achtervoogsels: -ke, -eke, -ske, -sje en -selke.’t Soort achtervoogsel wat weurt gebruuk weurt bepaold door de slot-klaank vaan ’t groondwoord.
Dit achtervoogsel weurt gebruuk es ’t groondwoord oetgeit op:
’ne klinker of ’nen twieklaank:
ei > eike - eitje
hermenie > hermenieke - harmonietje
kaffee > kaffeeke - cafeetje
vrouw > vruike - vrouwtje
eine vaan de volgende medeklinkers:
f:
drouf > druifke - druifje
lief > lijfke - lijfje
j:
laoj > läöjke - laatje
vlaoj > vläöjke - vlaatje
l:
sjaol > sjäölke - schooltje
vogel > veugelke - vogeltje
m:
blom > blumke - bloemetje
doum > duimke - duimpje
p:
kop > köpke - kopje
trap > trepke - trapje
r:
boer > buurke - boertje
kaar > keerke - karretje
s:
glaas > gleeske - glaasje
kies > kieske - kaasje
w:
kaw > kewke - verkoudheid
sjaw > sjewke - grendeltje
Dit achtervoogsel weurt dèks gebruuk es ’t groondwoord oetgeit op -n:
maan > menneke - mannetje
kan > kenneke - kannetje
puun > puneke - kusje
zon > zunneke - zonnetje
D’n oetgaank -eke vinde v’r ouch in:
keend > kinneke - kindje
Dit achtervoogsel weurt gebruuk es ’t groondwoord oetgeit op:
ch:
loch > löchske - luchtje
zöch > zöchske - zuchtje
g:
daag > däögske - dagje
oug > uigske - oogje
k:
brögk > brögkske - brugje
kèrk > kèrkske - kerkje
ng:
jong > jungske - jongetje
piering > pieringske - regenwormpje
nk:
baank > benkske - bankje
noonk > nunkske - oompje
Dit achtervoogsel weurt dèks gebruuk es ’t groondwoord oetgeit op:
d:
vrund > vrundsje - vriendje
stad > stedsje - stadje
n:
maon > mäönsje - maantje
zoon > zäönsje - zoontje
t:
koont > kuntsje - kontje
voot > veutsje - voetje
Commentaar:
Oet de veurbeelde bliek tot sommege wäörd die oetgoon op -d en -n ’t achtervoogsel -eke kriege en aandere ’t achtervoogsel -sje. Vergeliek, beveurbeeld:
tand > tenneke - tandje
mèt
rand > rendsje - randje
zon > zunneke - zonnetje
mèt
maon > mäönsje - maantje
Dit achtervoogsel kump mer in e paar wäörd veur:
vertèlselke - kletspraatje
sprookje späölselke - spelletje
’n Aontal zelfstandege naomwäörd höbbe twie vörm veur ’t verkleinwoord.
Veurbeelde:
bein > beineke / beinsje - beentje
hand > henneke / hendsje - handje
hood > heuteke / heudsje - hoedje
hood > huteke / huudsje - hoedje
hoond > hunneke / hundsje - hondje
moond > munneke/ mundsje - mondje
sjoon > sjeuneke / sjeunsje - schoentje
bitteke / bitsje - beetje
buneke - snoepje
kedètsje - broodje
meidske - meisje
nipperke - nippertje
sjitske - beetje, kleinigheid
|
Trefwäörd 24028 |
Rijmwäörd 67311 |
Spreekwäörd 1634 |