vaan de Mestreechter Taol
Mestreechs: e Trichterlands dialek
’t Mestreechs is ein vaan de (geografisch bepaolde) dialekte vaan Nederland. Mestreechtenere die Mestreechs spreke, beheerse twie dialekte : ’t Standaardnederlands en ’t Mestreechs. ’t Mestreechs liere ze miestal es hun moojertaol. Mèt ’t Standaardnederlands kaome Mestreechs-sprekende kinder vreuger miestal pas in aonraking es ze veur d’n ierste kier nao sjaol gónge. Allewijl gebäört dat väöl ieder, naomelek via de kinderprogramma’s op d’n tèllevisie.
Volges Weijnen (1966, par. 166 en 173) huurt ’t Mestreechs bij de zuid-oosteleke gróp vaan dialekte. Dee gróp umvat alle dialekte in Nederlands- en Belsj-Limbörg. Op groond vaan ’n oonderzeuk nao de frequentie vaan klaankkinmerke kump Hoppenbrouwers (1994) tot de conclusie tot, vaan de door häöm bestudeerde Limbörgse dialekte, ’t Mestreechs ’t mies verwant is aon ’t dialek vaan St. Pietersvoeren, in de Voerstreek. ’n Mie recente classificatie (Belemans, Kruijsen en Van Keymeulen, 1998) deilt ’t Mestreechs in bij ’t Trichterlands, ’ne gróp dialekte in Nederlands- en Belsj-Limbörg die, op hun beurt, weer hure bij ’t Centraal Limbörgs. Tot ’t Trichterlands hure, aofgezeen vaan ’t Mestreechs, de dialekte vaan o.a. Laonake, Veldwezelt, Bun, Hare, Ittere, Smeermaos, Lummel, Kan en Eijsde. ’t Is intressant um te zien tot ouch ’t dialek vaan Eijsde tot ’t Trichterlands weurt gerekend, oondanks de groete versjèlle mèt ’t Mestreechs.
Vaanwege de ligking vaan Mestreech in ’t uterste zuidweste vaan Limbörg, kort bij Belsj en neet wied vaan Duitsland, heet ’t dialek vaan de stad z’ch oontwikkeld tot ’n dialek wat op väöl punte verwantsjap liet zien mèt de dialekte vaan umligkende len. Dat is hiel dudelek es v’r loere nao ’t lexicon, wat wäörd bevat, neet allein oet ’t Nederlands, meh ouch oet ’t (Waols) Frans en ’t (Rienlands) Duits.
’t Mestreechs is neet allein in lexicaol opziech e bezunder dialek. ’t Heet, in tegestèlling tot väöl aander dialekte, nog hiel väöl prestiesj en is ’t ouch nog springlevend.
bevat op dit momint
|
Trefwäörd 24028 |
Rijmwäörd 67311 |
Spreekwäörd 1634 |