In ’n ideaol spelling besteit ’n ein-op-ein relatie tösse lètter en klaank. Dat wèlt zègke tot eder lètter häören eige spraokklaank heet en edere spraokklaank z’n eige lètter. Jaomer genóg vinde v’r die situatie nörges. Sommege taole en dialekte höbbe ’n beter spelling es aandere, meh ’n ideaol spelling besteit neet. Lètters höbbe, mèt aander wäörd, neet altied dezelfde klaankweerde en, umgedrejd, weure spraokklaanke neet altied mèt dezelfde lètters veurgestèld. Vergeliek, beveurbeeld, de drei menere boe-op de lètter e weurt oetgesproke in ’t Nederlands woord element. In dit woord steit de lètter e veur drei versjèllende klinkers. Eigelek zouw edere klinker ’n apaarte lètter mote höbbe.
’n Taol die beruch is vaanwege häör chaotische spelling is ’t Ingels. De lèttercombinatie ea weurt, beveurbeeld, in de wäörd head, heat, hear, heart en hearse op vief versjèllende menere oetgesproke. Boetelenders höbbe zoewiezoe al väöl meujte mèt de oetspraok vaan ’t Ingels. De spelling gief hun daobij wieneg steun. Heet ’t Ingels ’n chaotische spelling, v’r vinde, wie gezag, gein inkel taol en gein inkel dialek boevaan de spelling perfek is. Dat geit ouch op veur de spelling vaan ’t Mestreechs. Zoe boont es de Ingelse make veer ’t gelökkeg neet. De spellling vaan ’t Mestreechs is, in feite, hielemaol neet zoe slech, meh ze heet wel nogal get problematische kante.
Wee perbeert ’n spelling te oontwerpe veur ’n dialek moot rekening hawwe mèt de klaanke en ’t klaanksysteem vaan dat dialek. Meh wat de spelling vaan ’t Mestreechs betröf is ’n aander veurwaarde zeker zoe belangriek: de spelling moot zoeväöl meugelek aonslete bij die vaan ’t Standaardnederlands. De reie daoveur is hiel simpel: de spelling vaan ’t Nederlands liere Mestreechtenere op sjaol en die weure ze dus veroonderstèld (min of mie) te kinne. Wie minder de spelling vaan ’t Mestreechs vaan die vaan ’t Nederlands aofwiek, des te gemekeleker is ’t um die spelling te liere.
Mestreechtenere höbbe, euver ’t algemein, nogal get meujte mèt de spelling vaan hun dialek. Dat kump umtot ze wel Mestreechs spreke, meh ’t mer wieneg leze en bekans noets hove te sjrieve. Spelle höbbe ze op sjaol wel gelierd veur ’t Nederlands, meh neet veur ’t Mestreechs. Es ze dus ’nen teks in ’t Mestreechs mote leze, en zeker es ze get in ’t Mestreechs mote sjrieve, vinde ze dat miestal erg lesteg. Väöl sjrijvers doen mer get en ’t gevolg is tot de spelling vaan Mestreechse tekste dèks hiel inconsequent is.
Trefwäörd 24028 |
Rijmwäörd 67311 |
Spreekwäörd 1634 |